Nguyên nhân

Nguyên nhân của rối loạn nhân cách loại phân liệt chủ yếu được cho là nguyên nhân sinh học bởi vì nó có nhiều bất thường não bộ đặc trưng của tâm thần phân liệt. Rối loạn này phổ biến hơn trong số các họ hàng bậc một của người bị tâm thần phân liệt hoặc rối loạn tâm thần khác.
Triệu chứng và Dấu hiệu

Bệnh nhân bị rối loạn nhân cách loại phân liệt không có bạn thân hay bạn tâm tình, ngoại trừ họ hàng bậc 1 của họ. Họ rất khó chịu khi phải liên quan đến người khác. Họ chỉ tương tác với mọi người nếu họ phải làm như vậy nhưng thường là không thích vì họ cảm thấy họ khác và không thuộc về họ. Tuy nhiên, họ có thể nói rằng việc thiếu các mối quan hệ khiến họ không vui. Họ rất lo lắng trong các tình huống xã hội, đặc biệt là với những người không quen. Dành nhiều thời gian hơn trong một tình huống không làm giảm sự lo lắng của họ.

Những bệnh nhân này thường giải thích không chính xác những sự kiện thông thường như có ý nghĩa đặc biệt đối với họ (ý tưởng liên hệ). Họ có thể mê tín hoặc nghĩ rằng họ có quyền lực bí ẩn đặc biệt cho phép họ cảm nhận được sự kiện trước khi xảy ra hoặc đọc được tâm trí của người khác. Họ có thể nghĩ rằng họ có quyền kiểm soát ma thuật đối với người khác, nghĩ rằng họ làm cho người khác thực hiện những điều bình thường (ví dụ như cho chó ăn) hoặc thực hiện các nghi lễ phép thuật có thể ngăn ngừa được các tác hại (ví dụ rửa tay 3 lần có thể ngăn ngừa bệnh tật).

Ngôn ngữ có thể kì quặc. Nó có thể là quá trừu tượng hoặc quá cụ thể hoặc chứa các cụm từ kỳ quặc hoặc sử dụng các cụm từ hoặc các từ theo cách không bình thường. Họ thường ăn mặc kỳ quặc hoặc một cách lôi thôi (ví dụ, mặc quần áo không phù hợp hoặc bẩn) và có phong cách kỳ quái. Họ có thể bỏ qua các tập quán xã hội thông thường (ví dụ như không giao tiếp bằng mắt), và bởi vì họ không hiểu những tín hiệu xã hội thông thường, họ có thể tương tác với người khác một cách không hợp lý hoặc cứng nhắc.

Bệnh nhân rối loạn nhân cách loại phân liệt thường nghi ngờ và có thể nghĩ rằng những người khác ra ngoài để bắt họ.
Chẩn đoán

    Tiêu chuẩn lâm sàng (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Tái bản lần thứ năm [DSM-5])

Đối với chẩn đoán rối loạn nhân cách loại phân liệt, bệnh nhân phải cảm thấy khó chịu dữ dội và giảm khả năng xây dựng các mối quan hệ gần gũi, như thể hiện bởi ≥ 5 trong số những điều sau:

    Ý tưởng liên hệ (ý niệm về sự xuất hiện hàng ngày có ý nghĩa đặc biệt hoặc ý nghĩa cá nhân đáng kể dành cho hoặc hướng đến chính họ) nhưng không có hoang tưởng liên hệ (cũng là triệu chứng tương tự nhưng với sự thuyết phục lớn hơn)

    Những niềm tin kỳ quặc hay những suy nghĩ huyền diệu (ví dụ: tin tưởng vào khả năng nhìn thấu, thần giao cách cảm, hoặc giác quan thứ sáu, đang bị bận tâm với những hiện tượng siêu phàm)

    Những trải nghiệm tri giác bất thường (ví dụ, nghe một giọng nói thầm thì tên của họ)

    Kiểu suy nghĩ và ngôn ngữ kì quặc (ví dụ, mơ hồ, ẩn dụ, quá phức tạp, hoặc rập khuôn)

    Nghi ngờ hoặc những tư duy paranoid

    Cảm xúc không phù hợp hoặc giới hạn

    Hành vi/ngoại hình kỳ lạ, lập dị hay kỳ quặc

    Thiếu những người bạn thân hay người bạn tâm tình, ngoại trừ những người họ hàng bậc một của họ

    Sự lo âu xã hội quá mức không được làm giảm đi với sự quen thuộc và liên quan chủ yếu đến những nỗi sợ hãi hoang tưởng

Ngoài ra, các triệu chứng phải bắt đầu từ giai đoạn sớm của thời kì trưởng thành.
Chẩn đoán phân biệt

Thách thức chẩn đoán chính là phân biệt rối loạn nhân cách loại phân liệt với các rối loạn tư duy điển hình khác (ví dụ:, tâm thần phân liệt, lưỡng cực hoặc là rối loạn trầm cảm với các đặc trưng loạn thần), thường có biểu hiện nghiêm trọng hơn, kỳ quặc và dai dẳng và đi kèm với các hoang tưởng và ảo giác.

Rối loạn nhân cách loại phân liệt có thể được phân biệt với rối loạn nhân cách paranoid và phân liệt bởi vì những bệnh nhân bị những rối loạn nhân cách này không có tư duy và hành vi kỳ lạ, thiếu tổ chức.
Điều trị

    Thuốc an thần kinh và thuốc chống trầm cảm

    Liệu pháp nhận thức-hành vi

Điều trị chung rối loạn nhân cách loại phân liệt cũng giống như tất cả rối loạn nhân cách.

Việc điều trị chính đối với rối loạn nhân cách loại phân liệt là thuốc. Thuốc an thần kinh giúp làm giảm lo âu và các triệu chứng giống loạn thần; thuốc chống trầm cảm cũng có thể giúp giảm bớt lo âu ở những bệnh nhân mắc rối loạn nhân cách loại phân liệt.

Liệu pháp nhận thức-hành vi tập trung vào việc có được kỹ năng xã hội và kiểm soát lo âu có thể hữu ích. Liệu pháp như vậy cũng có thể làm tăng nhận thức của bệnh nhân về việc hành vi của họ có thể được nhận thức như thế nào.

Liệu pháp tâm lý hỗ trợ cũng có ích. Mục tiêu là thiết lập một mối quan hệ cảm xúc, khích lệ, hỗ trợ bệnh nhân và do đó giúp bệnh nhân phát triển cơ chế phòng vệ lành mạnh, đặc biệt là trong các mối quan hệ giữa các cá nhân.